MUHTASAR VE PRİM HİZMET

BEYANNAMESİ DÜZENLEME

KILAVUZU

1003B

Ocak/2020

İÇİNDEKİLER

I. GİRİŞ ................................................................................................................................................................... 1

II. İKİNCİ ŞİFRENİN ALIMI ............................................................................................................................... 1

III. ÜCRET GİZLİLİĞİ İÇİN MÜKELLEFİYET ............................................................................................... 2

IV. ÜCRET GİZLİLİĞİ İÇİN YETKİLENDİRME YAPISI ............................................................................... 2

V. BİRDEN FAZLA MÜKELLEFİYETLİ ŞUBESİ OLAN İŞYERLERİ ........................................................ 3

VI. BEYANNAME DÜZENLEME PROGRAMLARI ......................................................................................... 3

1. “BEYANNAME DÜZENLEME PROGRAMI” ARACILIĞIYLA BEYANNAME DÜZENLEMEK .................................... 3

2. İNTERNET VERGİ DAİRESİNE BAĞLANARAK BEYANNAME DÜZENLEMEK ....................................................... 5

VII. BEYANNAMENİN DÜZENLENMESİ ........................................................................................................... 7

1. GENEL BİLGİLER .............................................................................................................................................. 7

2. VERGİYE TABİ İŞLEMLER ................................................................................................................................. 9

3. SGK BİLDİRİMLERİ .......................................................................................................................................... 9

İşyeri Sicil Numarası ............................................................................................................................... 9

Sigortalı Çalışan Bilgileri Tablosundaki Alanlar .................................................................................. 10

Tahakkuk Nedenleri .............................................................................................................................. 14

4. DÜZENLEME BİLGİLERİ.................................................................................................................................. 20

5. EKLER ............................................................................................................................................................ 20

GVK Geçici 72. Madde Kapsamında Yapılan Sporcu Teşvikine İlişkin Bildirim ................................ 20

Yurt Dışına Hizmet Veren İşletmelerde İndirim Uygulamasına İlişkin Bildirim .................................. 21

Yeraltı Maden İşletmeleri Bildirimi ...................................................................................................... 21

İstihdam Teşvikine İlişkin Bildirim ...................................................................................................... 22

GVK Geçici 80. Madde Kapsamında Gelir Vergisi Stopaj Teşvikine İlişkin Bildirim ......................... 22

4691 Sayılı Kanun Kapsamında Bildirim.............................................................................................. 23

6550 Sayılı Kanun Kapsamında Bildirim.............................................................................................. 23

Gelir Vergisi Stopaj Teşvikine İlişkin Bildirim (06.06.2008 Öncesi) ................................................... 24

Gelir Vergisi Stopaj Teşvikine İlişkin Bildirim (06.06.2008 Sonrası) .................................................. 24

Serbest Bölgelerde Gelir Vergisi İstisnasına İlişkin Bildirim ............................................................... 25

Kültür Yatırımları ve Girişimlerine İlişkin Bildirim ............................................................................. 26

Ar-Ge Kapsamında Gelir Vergisi Stopajı Teşvikine İlişkin Bildirim ................................................... 26

VIII.DÜZELTME BEYANNAMELERİ ................................................................................................................ 27

1. VERGİ KESİNTİLERİNE İLİŞKİN DÜZELTMELER .............................................................................................. 27

2. SGK BİLDİRİMLERİNE İLİŞKİN DÜZELTMELER .............................................................................................. 28

IX. BEYANNAMENİN E-BEYANNAME SİSTEMİNE GÖNDERİLMESİ:................................................... 30

X. TAHAKKUKLARIN ONAYLANMASI ........................................................................................................ 34

XI. KANUNİ SÜRESİNDEN SONRA VERİLEN BEYANNAMELER ............................................................ 35

XII. İŞLEMLERİN GERÇEKLEŞTİĞİ AY İÇERİSİNDE BEYANNAME VERİLMESİ .............................. 35

XIII.TAHAKKUKLARIN ÖDENMESİ: ................................................................................................................ 36

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 1

1003B KODLU MUHTASAR VE PRİM HİZMET BEYANNAMESİ

I. GİRİŞ

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi, vergi kanunlarına göre verilmesi gereken muhtasar

beyanname ile 31/05/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca

verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgesinin birleştirilerek, kesilen vergilerin matrahlarıyla birlikte

sigortalının sigorta primleri ve kazançları toplamı ile prim ödeme gün sayılarının bildirileceği beyannamedir.

340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğin “IV - Beyannamelerini Kendileri

Gönderebilecek Mükellefler” bölümündeki şartları taşıyan mükellefler/işverenler, diledikleri takdirde,

ikinci bir şifre alarak sadece ücret ödemeleri üzerinden yapılan vergi kesintilerini matrahlarıyla birlikte 5510

sayılı Kanuna göre sigortalıların sigorta primleri ve kazançları toplamı, meslek adları ve kodları ile prim

ödeme gün sayılarını “1003B” kodlu “Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi (Ücret ödemelerine

ilişkin vergi kesintileri ile sigortalının sigorta primleri ve kazançları toplamı, meslek adları ve kodları

ile prim ödeme gün sayılarının bildirilmesine yönelik)” ile elektronik ortamda gönderebileceklerdir.

Ücret ödemeleri üzerinden yapılan vergi kesintilerini matrahlarıyla birlikte 5510 sayılı Kanuna göre

sigortalıların sigorta primleri ve kazançları toplamı, meslek adları ve kodları ile prim ödeme gün sayılarını

ayrı bir beyanname ile beyan etmek isteyen mükellefler/işverenler, ücret ödemeleri dışındaki kira ödemesi

kesintisi, serbest meslek ödemesi kesintisi vb. kesintileri 1003A kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet

Beyannamesi ile beyan etmeye devam edeceklerdir.

II. İKİNCİ ŞİFRENİN ALIMI

Beyannamelerini göndermek üzere kendi adlarına e-beyanname kullanıcı kodu, parola ve şifresi

almış olan mükelleflerden ücret bilgilerini ayrı bir beyanname ile göndermek isteyenler, 13/01/2020 tarih ve

VUK-122/2020-1 sayılı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ekinde yer alan “Muhtasar ve Prim Hizmet

Beyannamesinin Elektronik Ortamda Gönderilmesine İlişkin Talep Formu” (Ek-1) ile bağlı oldukları vergi

dairesine müracaat ederek mevcut e-beyanname şifresinden ayrı olarak “MUHSGK Özel Yetki” grubundan

kullanıcı kodu, parola ve şifre alabileceklerdir.

Şifre 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirlenen kurallar çerçevesinde

sistemden üretilecek kullanıcı kodu, parola ve şifreyi ihtiva eden kapalı bir zarf ile mükellef veya kanuni

temsilciye teslim edilecektir. Mükellef veya kanuni temsilci tarafından imzalanacak formun, bunlar

tarafından bizzat vergi dairesine teslim edilemeyecek olması halinde, ilgili vergi dairesine verecekleri bir

dilekçe ile kendilerine ait kullanıcı kodu, parola ve şifreyi ihtiva eden zarfın vergi dairesince, noterde

verilmiş vekâletnameyle yetkili kıldıkları kişiye verilmesini talep edebileceklerdir.

Şifre kapalı zarf ile mükellefe veya kanuni temsilcisine teslim edildikten sonra şifrenin

güvenliğinden mükellef veya kanuni temsilci sorumludur.

Mükellefiyetli şubelerin her biri için “MUHSGK Özel Yetki” grubundan kullanıcı kodu, parola ve

şifre alabileceklerdir.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 2

III. ÜCRET GİZLİLİĞİ İÇİN MÜKELLEFİYET

Beyannamelerini kendileri gönderebilecek mükelleflerin ücrete ilişkin 1003B kodlu beyannameyi

verebilmeleri için “0003 Gelir Stopaj” mükellefiyetinin yanı sıra, “0095 Ücretlere İlişkin Muhtasar ve Prim

Hizmet Beyannamesi” mükellefiyetinin de tesis edilmesi gerekmektedir.

IV. ÜCRET GİZLİLİĞİ İÇİN YETKİLENDİRME YAPISI

Beyannamelerini kendileri gönderebilecek mükelleflerden ücrete ilişkin bilgilerini ayrı bir

beyanname ile beyan etmek isteyenler, 1003B kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesini yeni aldıkları

bu kullanıcı kodu, parola ve şifre ile gönderecek ve gönderdikleri beyannameleri bu kullanıcı kodu, parola ve

şifre ile görüntüleyebileceklerdir. Bu kullanıcı kodu, parola ve şifre alındıktan sonra elektronik ortamda

beyanname göndermek üzere daha önce alınan mevcut kullanıcı kodu, parola ve şifre ile 1003B kodlu

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi gönderilemeyecek ve 5510 sayılı Kanuna göre sigortalıların sigorta

primleri ve kazançları toplamı, meslek adları ve kodları ile prim ödeme gün sayılarına ilişkin bilgiler

görüntülenemeyecektir. 1003B kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi dışında kalan beyannamelerin

gönderildiği kullanıcı kodu, parola ve şifre ile 1003B kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin prim

ve hizmete ilişkin bilgileri (SGK Bildirimleri bölümü) dışında kalan ve ücrete ilişkin vergi kesintileri ile

teşviklere ilişkin bilgileri içeren bölümler görüntülenebilecektir.

1003B kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesini elektronik ortamda gönderebilmek için ilave

olarak ayrı bir kullanıcı kodu, parola ve şifre alan mükellefler/işverenler, daha önce elektronik ortamda

beyanname göndermek üzere aldıkları mevcut kullanıcı kodu, parola ve şifre ile 1003B kodlu Muhtasar ve

Prim Hizmet Beyannamesi dışında kalan beyannamelerini eskiden olduğu gibi elektronik ortamda

gönderebilecek ve görüntüleyebileceklerdir.

Genel e-Beyanname Gönderme

Şifresi

Ücrete İlişkin Alınan Şifre

Gönderilebilecek

Beyannameler

Ücrete ilişkin MPHB(1003B)

dışında kalan Gelir, Kurum,

KDV, Damga, MPHB(1003A)

vb. tüm beyannameler

Yalnızca ücrete ilişkin MPHB(1003B)

Kullanıcı Kodu Sayısı

Yalnızca tek kullanıcı alınabilir.

Mükellefiyetli şubelerin her biri için

ayrı bir kullanıcı alınabilir.

Görüntüleme Yetkisi

Sigortalılara ilişkin prim ve

hizmet bölümü hariç olmak

üzere ücrete ilişkin

MHPB(1003B) ve diğer tüm

beyannameleri görüntüleyebilir.

Yalnızca ücrete ilişkin MPHB(1003B)

Tablo 1: Yetki Şeması

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 3

V. BİRDEN FAZLA MÜKELLEFİYETLİ ŞUBESİ OLAN İŞYERLERİ

Ücrete ilişkin bilgilerini ayrı bir beyanname ile beyan etmek isteyen ve birden fazla mükellefiyetli

şubesi olan ve beyannamelerini kendileri gönderebilecek mükellefler/işverenler, 1003B kodlu Muhtasar ve

Prim Hizmet Beyannamesini göndermek için bir adet veya her bir mükellefiyetli şube için ayrı ayrı

“MUHSGK Özel Yetki” grubundan kullanıcı kodu, parola ve şifre talep edebilirler.

“MUHSGK Özel Yetki” hangi şube için alınmışsa, sadece o şube için çalışanlara ilişkin vergi

kesintileriyle sigortalıların sigorta primleri ve kazançları toplamı, meslek adları ve kodları ile prim ödeme

gün sayıları 1003B kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile beyan edilecek, o şube için verilen

1003A kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesine bu bilgiler eklenmeyecektir. “MUHSGK Özel

Yetki” alınmayan şubeler için vergi kesintileriyle sigortalıların sigorta primleri ve kazançları toplamı, meslek

adları ve kodları ile prim ödeme gün sayıları 1003A kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile beyan

edilmeye devam edecektir.

VI. BEYANNAME DÜZENLEME PROGRAMLARI

e-Beyanname sistemine beyanname göndermek için herhangi bir platformda beyanname formatına

uygun olarak hazırlanan xml dosyalarının, herhangi bir sıkıştırma programında sıkıştırılarak gönderilmesi

yeterlidir. Mükellefler kullanmakta oldukları herhangi bir muhasebe programı aracılığıyla beyanname

düzenleyebilecekleri gibi, Başkanlığımızca sunulan hizmetlerden de yararlanabilirler.

Başkanlığımızca mükelleflerin beyanname düzenlemelerini kolaylaştırmak için iki farklı platform

oluşturulmuştur.

1) Beyanname Düzenleme Programı aracılığıyla düzenleme

2) İnternet Vergi Dairesinde beyanname düzenleme

1. “Beyanname Düzenleme Programı” Aracılığıyla Beyanname Düzenlemek

Bu programa www.gib.gov.tr adresinde, “e-İşlemler” başlığı altında “e-Beyanname” bölümünden veya

https://ebeyanname.gib.gov.tr/download.html adresinden ulaşılabilir.

Resim 1:e-Beyanname Sayfasına Geçiş

e-Beyanname sayfasında “Gerekli Programlar” bölümünde BDP linkine tıklandığında ebyn.exe

programı kullanıcının bilgisayarına iner. Bu program çalıştırılarak BDP programı bilgisayara kurulur.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 4

Resim 2:Beyanname Düzenleme Programının Kuruluşu

BDP programı otomatik olarak “C:\ebyn” altına kurulmaktadır. Programı çalıştırmak için

“C:\ebyn” altında bdp.bat dosyasına tıklanmalıdır.

Resim 3:Beyanname Düzenleme Programını Açmak

Açılan ekrandan “DosyaYeni” veya “DosyaYeni (Önceki Versiyonlar)” seçeneklerinden,

gönderilecek beyannamenin dönemine uygun versiyonda Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi 2

(MUHSGK2) seçilerek program açılır. “DosyaYeni (Önceki Versiyonlar)” bölümünde uygun versiyon

seçimi “Kullanıma Başlama Tarihi” ve “Kullanımdan Kaldırılma Tarihi” alanları değerlendirilerek

yapılmalıdır.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 5

Resim 4:Beyanname Düzenleme Programı

Resim 5:“Yeni” menüsü

2. İnternet Vergi Dairesine Bağlanarak Beyanname Düzenlemek

İnternet Vergi Dairesinde (https://intvrg.gib.gov.tr/) “Beyanname İşlemleri” modülüne kullanıcı

girişinden kullanıcı kodu, parola ve şifre ile giriş sağlayarak ulaşılabilir. Bu bölümde e-Beyanname

menüsüne girildiğinde beyanname taslağı oluşturulabilir veya herhangi bir platformda oluşturulmuş paketler

e-Beyanname sistemine yüklenebilir.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 6

Resim 6:İnternet Vergi Dairesi Kullanıcı Girişi

Resim 7:e-Beyanname İşlemleri Modülü

Resim 8:Taslak Kaydet Bölümü

Taslak kaydet bölümünde öncelikle beyannamenin temel bilgileri seçilir. “Tamam” tuşuna

basıldığında beyanname bölümleri açılır.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 7

Resim 9:Genel Bilgiler Bölümü

VII. BEYANNAMENİN DÜZENLENMESİ

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi 2 (MUHSGK2); Genel Bilgiler, Vergiye Tabi İşlemler,

Vergi Bildirimi, SGK Bilgileri, Düzenleme Bilgileri ve Ekler bölümlerinden oluşmaktadır.

1. Genel Bilgiler

Genel Bilgiler bölümü “İdari Bilgiler” ve “Vergi Sorumlusu” bölümlerinden oluşmaktadır.

1.1. İdari Bilgiler

İdari Bilgiler bölümünde Vergi Dairesi, Dönem Tipi, Ay, Yıl alanları bulunur.

İşçi çalıştıranlar için dönem tipi aylık seçilmek zorundadır. Üç aylık dönem tipi seçilmesi durumunda SGK

Bilgileri kulakçığı doldurulamaz. Gelir Vergisi Stopajı mükellefiyeti üç aylık iken işçi çalıştırılmaya

başlanması durumunda, çalışanların aylık prim ve hizmet bilgilerinin bildirilebilmesi için mükellefiyetin

aylığa çevrilmesi gerekmektedir.

İşçi çalıştırmayanlar mükellefiyetlerini üç aylık vergilendirme dönemi seçerek tesis ettirebilirler.

1.2. Şube No

Vergi dairesinde şube açılış işlemleri sırasında sicil servisi tarafından verilen kod numarası yazılmalıdır.

Şube kodu bilinmiyorsa, internet vergi dairesinde “Beyanname İşlemleri” modülünde “Mesajlar” menüsüne

girilerek “Şube Bilgileri Sorgulama” ekranından sorgulama yapabilirler.

Resim 10:e-Beyanname Mesajlar Bölümü

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 8

Resim 11:Şube Bilgisi Sorgulama

Resim 12:Şube Bilgisinin Görüntülenmesi

1.3. Vergi Sorumlusu Bölümü

Vergi Sorumlusu bilgilerinin bulunduğu bölüm, vergi sorumlusunun Vergi Kimlik Numarası (T.C. Kimlik

No), Vergi Kimlik Numarası, Soyadı (Unvanı), Adı (Unvanın Devamı), Ticaret Sicil No, E-Posta Adresi,

İrtibat Telefon No alanlarından oluşmaktadır.

Resim 18:1003B Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi 2

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 9

2. Vergiye Tabi İşlemler

Vergiye Tabi İşlemler Kulakçığı, Matrah ve Vergi Bildirimi Tablosu ile Mahsup Edilen Vergiler

bölümlerinden oluşmaktadır. Bu bölümde yapılan kesintiler ödeme tür koduna göre toplu olarak beyan edilir.

Resim 19:Vergiye Tabi İşlemler

3. SGK Bildirimleri

5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan

sigortalılara ait hizmet ve prim bilgilerinin gösterileceği bölümdür.

Resim 130: SGK Bildirimleri

İşyeri Sicil Numarası

5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırılan işyeri

için

- İşkolu Kodu

- Yeni / Eski Ünite Kodu

- İşyeri Sıra Numarası

- İl Kodu

- İlçe Kodu

- Kontrol Numarası

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 10

- Varsa "Geçici İş İlişkisi Kurulan İşveren Numarası (Alt İşveren(Aracı) Numarası) içeren bir sicil

numarası verilir.

Bu yapıda yer alan yeni ünite, eski ünite, işyeri sıra numarası, il kodu ve aracı kurum kodu alanları

beyanname vermek için doldurulması zorunlu olan alanlardır.

Sigortalı Çalışan Bilgileri Tablosundaki Alanlar

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca verilmesi gereken aylık

prim ve hizmet belgesinin birleştirilerek, kesilen vergilerin matrahlarıyla birlikte sigortalının sigorta primleri

ve kazançları toplamı ile prim ödeme gün sayılarının bildirileceği bölümdür.

3.2.1. Belge Mahiyeti: Asıl, ek ya da iptal kodlarından biri seçilecektir.

3.2.2. Belge Türü: Sigortalıların çalışmalarının niteliğine uygun belge türlerinden biri seçilmelidir.

3.2.3. Düzenlemeye Esas Kanun No: Bu alandan ilgili sigortalılar için varsa uygulanabilecek sigorta

prim teşviki seçilebilmektedir. Herhangi bir teşvikten yararlanılmıyorsa “Kanun türü yoktur”

seçilmelidir.

3.2.4. Yeni Ünite Kodu: 26 karakterli işyeri SGK numarasının 6. ve 7. karakterleridir.

3.2.5. Eski Ünite Kodu: 26 karakterli işyeri SGK numarasının 8. ve 9. karakterleridir.

3.2.6. İşyeri Sıra Numarası: 26 karakterli işyeri SGK numarasının 10-16. karakterleridir.

3.2.7. İl: 26 karakterli işyeri SGK numarasının 17-19. karakterleridir.

3.2.8. Alt İşveren Kodu: 26 karakterli işyeri SGK numarasının 24-26. karakterleridir.

3.2.9. SSK Sicil No: Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sigortalıya verilen 13 haneli numaradır.

3.2.10. SG No (TC Kimlik No): T.C. Uyruklular için T.C. kimlik numarası, yabancı uyruklu sigortalılar

için NVİGM'den verilen ve 9 ile başlayan 11 haneli numaradır.

3.2.11. Adı / Soyadı: Çalışanın adı SGK kayıtlarına uygun olarak doldurulmalıdır. Farklı bir şekilde

yazılması durumunda bildirim hatalı kabul edilir.

3.2.12. Prim Ödeme Günü: Sigortalıların; ay/dönem içinde ücret almaya hak kazandıkları süreler “Prim

Ödeme Günü” bölümüne kaydedilecektir.

3.2.12.1. Ay/Dönem İçindeki Çalışmaları Tam Olan Sigortalıların Prim Ödeme Gün Sayılarının

Hesaplanması

Ay/dönem içindeki çalışmaları tam olan sigortalıların prim ödeme gün sayıları, ay/dönemin kaç gün

olduğuna bakılmaksızın (ay/dönemin 28, 29, 30 veya 31 gün çektiği üzerinde durulmaksızın) 30 gün olarak

sisteme girilecektir.

Örnek- (A) sigortalısının, özel sektöre ait bir işyerinde 2020/Mart ayının tamamı için ücret almaya hak

kazanmış olduğu varsayıldığında, 2020/Mart ayındaki prim ödeme gün sayısı, Mart ayının 31 gün olduğu

üzerinde durulmaksızın 30 olarak, 2020/Şubat ayının tamamı için ücret almaya hak kazanmış olduğu

varsayıldığında ise, 2020/Şubat ayındaki prim ödeme gün sayısı, Şubat ayının 29 gün olduğu üzerinde

durulmaksızın yine 30 olarak sisteme girilecektir.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 11

3.2.12.2. Ay/Dönem İçinde İşe Başlayan Sigortalıların Prim Ödeme Gün Sayılarının

Hesaplanması

Ay/dönemin ilk gününde işe giren ve o ayda tam çalışan sigortalılar hariç, ay/dönem içinde işe giren

sigortalıların prim ödeme gün sayıları, işe giriş tarihleri ve ay/dönemin kaç gün olduğuna bakılarak parmak

hesabı yapılmak suretiyle hesaplanacaktır.

Ay/dönemin ilk gününde işe başlamış ve ayın tamamı için ücret almaya hak kazanmış olan

sigortalıların, ilgili ay/dönemdeki prim ödeme gün sayıları, (a) bölümünde açıklandığı gibi olacaktır.

Örnek- (D) sigortalısının, özel sektöre ait bir işyerinde 19/03/2020 tarihinde işe başladığı ve işe

başladığı tarihten itibaren ayın kalan günlerinin tamamı için ücret almaya hak kazanmış olduğu

varsayıldığında, söz konusu sigortalının 2020/Mart ayındaki prim ödeme gün sayısı 13 gün olarak, işe

başlama tarihi ise 19/03/2020 olarak sisteme girilecektir.

3.2.12.3. Ay/Dönem İçinde İşten Ayrılan Sigortalıların Prim Ödeme Gün Sayılarının

Hesaplanması

Ay/dönemin son gününde çalıştıktan sonra işten ayrılan sigortalılar hariç olmak üzere, ay içinde işten

ayrılan sigortalıların prim ödeme gün sayıları, işten çıkış tarihleri ve ay/dönemin kaç gün olduğuna bakılarak

parmak hesabı yapılmak suretiyle hesaplanacaktır.

Ay/dönemin son gününde çalıştıktan sonra işten ayrılmış ve ayın tamamı için ücret almaya hak

kazanmış olan sigortalıların ilgili ay/dönemdeki prim ödeme gün sayıları ise, (a) bölümünde açıklandığı gibi

olacaktır.

Örnek- (K) sigortalısının, özel sektöre ait bir işyerinde 19/02/2020 tarihinde çalıştıktan sonra işten

ayrıldığı ve işten ayrıldığı tarihe kadar olan sürelerin tamamı için ücret almaya hak kazanmış olduğu

varsayıldığında, söz konusu sigortalının 2020/Şubat ayındaki prim ödeme gün sayısı 19 olacak ve işten çıkış

tarihi olarak 19/02/2020 tarihi sisteme girilecektir.

3.2.12.4. İşe Başladığı Ay/Dönem İçinde İşten Ayrılan Sigortalıların Prim Ödeme Gün

Sayılarının Hesaplanması

İşe başladığı ay/dönem içinde işten ayrılan sigortalıların ilgili ay/dönemdeki prim ödeme gün sayıları

(ay/dönemin ilk günü işe başlayıp son günü işten ayrılanlar hariç), sigortalının işe giriş tarihi ve işten çıkış

tarihleri dahil kaç gün olduğuna bakılarak, parmak hesabı yapılmak suretiyle hesaplanacaktır.

Ay/dönemin ilk günü işe başlayıp son günü işten ayrılan ve ayın tamamı için ücret almaya hak

kazanmış olan sigortalıların ilgili ay/dönemdeki prim ödeme gün sayıları ise, (a) bölümünde açıklandığı gibi

olacaktır.

Örnek- (B) sigortalısının, özel sektöre ait bir işyerinde 17/03/2020 tarihinde işe başlayıp 27/03/2020

tarihinde işten ayrıldığı ve işe başlayıp ayrıldığı sürelerin tamamı için ücret almaya hak kazanmış olduğu

varsayıldığında, söz konusu sigortalının işe başlama tarihi 17/03/2020 olarak, işten ayrılış tarihi 27/03/2020

olarak, 2020/Mart ayındaki prim ödeme gün sayısı ise 11 olarak sisteme kaydedilecektir.

3.2.12.5. Ay/Dönem İçinde Bazı Günlerde Çalışmamış ve Çalışmadığı Günler İçin Ücret

Almamış Sigortalıların Prim Ödeme Gün Sayılarının Hesaplanması

a) Ay/Dönem İçinde İşe Girişi veya İşten Çıkışı Bulunmayan Sigortalılar Yönünden

Ay/dönem içinde işe girişi veya işten çıkışı bulunmayan, çeşitli nedenlerle (istirahat, ücretsiz izin,

disiplin cezası gibi) ay/dönemin bazı günlerinde çalışmayan ve çalışmadığı günler için de ücret almayan

sigortalıların ilgili ay/dönemdeki prim ödeme gün sayıları, ilgili ay/dönemdeki gün sayısından, ücret almaya

hak kazanılmamış gün sayısı çıkartılmak suretiyle hesaplanacaktır.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 12

Örnek - Özel sektöre ait bir işyerinde çalışan (A) sigortalısının, 2020/Şubat ayında 10 gün ücretsiz

izinli olduğu ve ayın kalan günlerinin tamamı için ücret almaya hak kazanmış olduğu varsayıldığında, söz

konusu ayda 29 gün bulunması ve sigortalının 10 gün eksik çalışmış olması nedeniyle, bahse konu

sigortalının 2020/Şubat ayındaki prim ödeme gün sayısı 19 olacaktır.

b) Ay/Dönem İçinde İşe Girişi veya İşten Çıkışı Bulunan Sigortalılar Yönünden

Ay/dönem içinde işe başlayan veya işten ayrılan sigortalıların, aynı zamanda çeşitli nedenlerle

(istirahat, ücretsiz izin, disiplin cezası gibi) ay/dönem içinde hak kazanılmış hafta tatili dışında, çalışmadığı

ve çalışmadığı günler içerisinde ücret almadığı günlerin bulunması durumunda, ilgili ay/dönemdeki prim

ödeme gün sayısı, ücret alınan gün sayısı esas alınmak suretiyle, başka bir ifade ile ilgili ay/dönemdeki gün

sayısından, işe başladığı tarihten önceki gün sayısı, işten ayrıldığı tarihten sonraki gün sayısı ve ücret

alınmayan gün sayısı çıkartılmak suretiyle hesaplanacaktır.

Örnek - Özel sektöre ait bir işyerinde 09/03/2020 tarihinde işe başlamış olan sigortalının, 2020/Mart

ayında işe başladığı tarihten sonra 3 gün istirahatlı bulunduğu ve hak kazanılmış hafta tatili dışında söz

konusu ayın diğer günlerinin tamamında çalışmış olduğu varsayıldığında, ilgili aydaki prim ödeme gün

sayısı 31 - 8- 3 = 20 olacaktır.

Hak kazanılmadığı halde kullanılmış olan hafta tatili için ücret ödenmesi halinde, bu sürelere ilişkin

ücretler de prime esas kazanca dahil edileceğinden, bu durumda bahse konu süreler prim ödeme gün sayısına

dahil edilecektir.

3.2.12.6. İşverenlerce Sosyal Güvenlik Kurumundan Geçici İş Göremezlik Ödeneği Alan

Sigortalılara İstirahatli Oldukları Süreler İçin Ücret Ödenmesi Halinde Prim Ödeme

Gün Sayısının Hesaplanması

İşverenlerce Sosyal Güvenlik Kurumundan geçici iş göremezlik ödeneği alan sigortalılara, Sosyal

Güvenlik Kurumunca ödenen geçici iş göremezlik ödeneği ile normal günlük kazançları arasındaki fark

ücretleri veya Sosyal Güvenlik Kurumunca ödenen geçici iş göremezlik ödeneği dikkate alınmaksızın ayrıca

normal günlük ücretlerinin ödendiği durumlarda, geçici iş göremezlik ödeneği alan sigortalılara istirahatlı

bulundukları süreler için işverenlerince yapılan bu ödemeler, Kanunun 80 inci maddesinin birinci fıkrasının

(a) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında değerlendirilerek prime tabi tutulacaktır.

Sosyal Güvenlik Kurumundan geçici iş göremezlik ödeneği alan (ay/dönem içinde istirahatli olan)

sigortalıların prim ödeme gün sayıları, “Ay/Dönem İçinde Bazı Günlerde Çalışmamış ve Çalışmadığı

Günler İçin Ücret Almamış Sigortalıların Prim Ödeme Gün Sayılarının Hesaplanması” başlığında açıklandığı

üzere ücret aldığı günler dikkate alınmak suretiyle hesaplanmaktadır.(başlık yok)

Dolayısıyla prime tabi tutulan bu ödemelerin sigorta primine esas günlük kazanç alt sınırının altında

kalması halinde, Kanunun 82 nci maddesi gereğince prime esas günlük kazanca tamamlanarak, iş kazası ve

meslek hastalığı sigortası primi de dahil olmak üzere prime tabi tutulması ve bu primlerin ilişkin olduğu

sürelerin prim ödeme gün sayısına ilave edilmesi gerekmektedir.

Örnek - Özel sektöre ait bir işyerinde çalışmakta iken 17/03/2020 - 25/03/2020 döneminde istirahatli

olması nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumundan geçici iş göremezlik ödeneği alan bir sigortalı için, işvereni

tarafından bu süreler için kurumca ödenen geçici iş göremezlik ödeneği dikkate alınmaksızın tam ücretinin

ödendiği varsayıldığında, söz konusu sigortalının 2020/Mart ayındaki prim ödeme gün sayısı 30 olacaktır.

İstirahatli sürelerde işverence ücret ödenmemesi halinde ise sigortalının 2020/Mart ayı prim ödeme gün

sayısı 31-9=22 olacaktır.

3.2.12.7. Hafta Tatili Ücretine Hak Kazanıp Kazanılmamasına Göre Prim Ödeme Gün Sayısının

Hesaplanması

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 13

394 sayılı Hafta Tatili Hakkında Kanunda, hafta içindeki çalışma süresi altı gün olarak belirlenmiş ve

her altı günlük çalışma sonucu işçinin yirmi dört saatten az olmamak üzere dinlendirileceği,

4857 sayılı İş Kanununda ise, genel bakımdan haftalık çalışma süresinin haftada en çok kırk beş saat

olduğu, aksi kararlaştırılmamış ise bu sürenin işyerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek

uygulanacağı, 4857 sayılı Kanun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63 üncü maddeye

göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az

yirmi dört saat dinlenme (hafta tatili) verileceği, çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş

karşılığı olmaksızın o günün ücretinin tam olarak ödeneceği,

öngörülmüştür.

Buna göre, sigortalıların işe başladığı ay/dönemdeki prim ödeme gün sayılarının ve prime esas

kazanç tutarlarının hesaplanması sırasında, 394 ve 4857 sayılı Kanunlarda öngörülen hafta tatili ücretine hak

kazanıp kazanmadığı hususu da göz önüne alınacak ve hak kazanılan hafta tatili prim ödeme gün sayısına

dahil edilecektir.

Diğer taraftan, hafta tatiline hak kazanmadıkları halde hafta tatili yapan sigortalılara, kullanmış

oldukları hafta tatili için ücret ödenmesi zorunlu olmadığından, bu sürelerin prim ödeme gün sayısının

hesaplanması sırasında dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır. Ancak, bu durumda Kanunun 86 ncı

maddesinin dördüncü fıkrasına istinaden, ay içindeki eksik çalışmaya (hafta tatiline) ilişkin puantaj kaydının

yasal süresi içinde kuruma verilmesi gerekmektedir. Buna karşın, hak kazanılmadığı halde kullanılmış olan

hafta tatili için ücret ödenmesi halinde, bu sürelere ilişkin ücretler de prime esas kazanca dahil edileceğinden,

bu durumda bahse konu süreler prim ödeme gün sayısına dahil edilecektir.

3.2.13. Hak Edilen Ücret: Sigortalının ay içinde hak ettiği brüt ücret ve ücret niteliğinde ödeme

yazılacaktır.

3.2.14. Prim, İkramiye ve Bu Nitelikteki İstihkak: Prim, ikramiye gibi istihkaklardan ilgili ay içinde

yapılan ödemelerin brüt toplamı yazılacaktır.

3.2.15. İşe Giriş Gün/Ay: Sigortalının ay içinde işe başlaması durumunda doldurulacaktır.

3.2.16. İşten Çıkış Gün/Ay: Sigortalının ay içinde işten çıkması durumunda doldurulacaktır.

3.2.17. İşten Çıkış Nedeni: Sigortalı işten çıkmış ise, durumuna uygun işten çıkış nedeni seçilecektir.

İşten çıkılmamışsa boş bırakılmalıdır.

3.2.18. Eksik Gün Sayısı: Ay içinde bazı iş günlerinde çalışılmaması ve çalışılmayan günler için ücret

alınmaması halinde çalışılmayan günler yazılacaktır.

3.2.19. Eksik Gün Nedeni: Ay içinde bazı iş günlerinde çalıştırılmayan ve çalıştırılmadığı günler için

ücret ödenmeyen sigortalıların eksik çalışma nedenlerinin kaydedilmesi gerekmektedir. Ay içinde

bazı iş günlerinde çalıştırılmayan ve çalıştırılmadığı günler için de ücret ödenmediği beyan edilen

sigortalılara ilişkin olarak eksik gün nedeni hanesine, sigortalının durumunu açıklayan kod

numarası kaydedilecektir.

3.2.20. Meslek Kodu: Sigortalının ilgili ayda fiilen çalıştığı meslek adına ait meslek kodu yazılacaktır.

3.2.21. İstirahat Süresinde Çalışmamıştır (E/H): Sigortalı istirahatli olduğu sürede çalışmamışsa evet,

istirahat süresinde çalışmışsa hayır yazılacaktır.

3.2.22. Tahakkuk Nedeni: Tahakkuk nedenlerinden çalışanın durumuna uygun olan seçilecektir. Farklı

tahakkuk nedenleri için farklı tahakkuk fişleri oluşur. Tahakkuk türleri 3.3 bölümünde ayrıntılı

olarak açıklanmaktadır.

3.2.23. Hizmet Dönem Ay / Yıl: Hizmetin ait olduğu dönem normal yasal süresindeki beyannameler için

tahakkuk dönemi ile aynı olmalıdır. Hizmetin ait olduğu dönem normal yasal süresindeki

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 14

beyannameler için tahakkuk dönemi ile aynı olmalıdır. Ancak, yasal süresinde verilmiş gibi sayılan

haller için (F-P arası tahakkuk nedenleri) tahakkuk dönemi beyannamenin verildiği dönem, hizmet

dönemi ücret farkı veya ödemenin yapılması gereken dönem seçilecektir.

Örnek: 2020 Şubat ayına ilişkin 26/03/2020 tarihine kadar verilmesi gereken Muhtasar ve Prim

Hizmet Beyannamesinde tahakkuk nedeni A, tahakkuk dönemi ve hizmet dönemi 2020/Şubat

seçilecektir.

Örnek: Ayın 01 ila 30’u arasında ücret alan sigortalılara ilişkin 12/11/2020 tarihinde imzalanan

ve 2020 Ocak ila Haziran aylarına ait toplu iş sözleşmesi için tahakkuk nedeni F, tahakkuk dönemi

2020/Kasım, hizmet dönemleri 2020 Ocak ila Haziran ayları olacaktır.

Örnek: 2020 Şubat ayına ilişkin 20/04/2020 tarihinde verilen Muhtasar ve Prim Hizmet

Beyannamesinde tahakkuk nedeni B, tahakkuk dönemi ve hizmet dönemi 2020/Şubat seçilecektir.

Hizmet döneminin 2019/Aralık ve öncesi dönemlere ait olması halinde e-Bildirge v.2 üzerinden

bildirim yapılacak ancak hizmet döneminin 2020/Ocak ve sonrası olması halinde Muhtasar ve Prim

Hizmet Beyannamesinde kullanılacaktır.

Ayrıca, hizmet dönemi/yılı ile tahakkuk döneminin farklı olduğu durumlarda hizmet dönemine

göre belge/beyanname verilecektir.

Örnek: Ayın 01 ila 30’u arasında ücret alan sigortalılara ilişkin 12/11/2020 tarihinde imzalanan

ve 2019 Ocak ila Aralık aylarına ait toplu iş sözleşmesi için tahakkuk dönemi 2020/Kasım, hizmet

dönemleri 2019 Ocak ila Aralık ayları olacaktır.

- Hizmet dönemleri 2019/Ocak ila Aralık olması nedeniyle e-Bildirge v.2 kullanılacaktır.

- Örnekteki hizmet dönemlerinin 2020/Ocak ve sonrası olduğu varsayıldığında Muhtasar ve

Prim Hizmet Beyannamesi kullanılacaktır.

3.2.24. Gelir Vergisinden Muaf: Sigortalı gelir vergisinden muaf ise “Evet” seçilecektir. Bu durumda

gelir vergisi matrahı ve gelir vergisi kesintisi boş bırakılacaktır.

3.2.25. Asgari Geçim İndirimi: Sigortalı için hesaplanacak asgari geçim indirimi tutarı bu bölüme

yazılacaktır. Burada belirtilen asgari geçim indirimi toplamları vergi bildirimi bölümünde belirtilen

asgari geçim indirimi ile tutarlı olmalıdır.

3.2.26. İlgili Döneme Ait Gelir Vergisi Matrahı: Sigortalının gelir vergisine tabi olması durumunda bu

bölüme gelir vergisi matrahı yazılacaktır. Bu bölümde yer alan tutarların toplamı ile vergi bildirimi

bölümünde ilgili kod altında yer alan toplam gelir vergisi matrahının tutarlı olması gerekmektedir.

3.2.27. Gelir Vergisi Engellilik Oranı: Sigortalı engellilik indirimine tabi ise engellilik oranı

belirtilecektir.

3.2.28. Gelir Vergisi Kesintisi: Sigortalının gelir vergisi kesintisi tutarı yazılacaktır. Bildirilen tüm

sigortalıların bu alanda yer alan toplamları ile vergi bildirimi bölümünde çalışanlardan yapılan

kesintilere ilişkin beyanların toplamı tutarlı olmalıdır. Örneğin: Asgari ücretle çalışan sigortalıların

bu bölümde yer alan tutarlarının toplamı ile vergi bildirimi bölümünde 011 kodundan yapılan

beyanın tutarlı olması gerekmektedir.

Tahakkuk Nedenleri

A-Yasal Süresinde Verilme: Cari aya ilişkin yasal süresi içerisinde verilen prime esas kazanç ve hizmet

bilgileri için seçilecektir.

B-Yasal Süresi Dışında Verilme: Yasal süresi dışında verilen ve diğer tahakkuk türlerini kapsamayan

her türlü prime esas kazanç ve hizmet bilgileri için seçilecektir.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 15

C-4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun Ek 5 inci maddesi: 25/08/1999 tarihli ve 4447 sayılı

İşsizlik Sigortası Kanununun Ek 5 inci maddesi kapsamında yarım çalışma ödeneği alan sigortalıların

Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından bildirilmesi gereken prime esas kazanç ve hizmet bilgileri

için seçilecektir.

D-Belge türü ve/veya Kanun türü değişikliği: Sigortalılar için seçilen belge türünün ve/veya teşvikle

ilgili kanun numarasının hatalı olması halinde belge türünü ve/veya kanun türünü değiştirmek için

seçilecektir.

E-30 günden az bildirilen sürelere ilişkin verilme (5510/86-5. Md.): Sigortalıların otuz günden az

çalıştığını gösteren bilgi ve belgelerin Kurumca istenilmesine rağmen ibraz edilmemesi veya ibraz edilen

bilgi ve belgelerin geçerli sayılmaması halinde otuz günden az bildirilen sürelere ilişkin muhtasar ve prim

hizmet beyannamesinin verilmesi için seçilecektir. Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle

işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına

tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin

seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

F-Toplu iş sözleşmesi akdedilen işyerlerinde toplu iş sözleşmesi nedeniyle geriye yönelik

ödenmesine karar verilen ücret farkları: Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde yasal süresi dışında

verilmiş olmakla birlikte yasal süresi içinde verilmiş gibi kabul edilen haller arasında yer alan toplu iş

sözleşmesi akdedilen işyerlerinde toplu iş sözleşmesi nedeniyle geriye yönelik ödenmesine karar verilen

ücret farkları için seçilecektir.

Bu tahakkuk nedeni beyannamenin yasal olarak verilmesi gereken son süreye kadar verilirse tahakkuk ve

hizmetler otomatik olarak onaylanacak, yasal süresi dışında verilmesi halinde ise girilen belgenin sosyal

güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince onaylanması gerekecektir.

Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il

müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama

yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

G-Toplu iş sözleşmesi akdedilen işyerlerinde Yüksek Hakem Kurulu kararı nedeniyle geriye

yönelik ödenmesine karar verilen ücret farkları: Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde yasal süresi

dışında verilmiş olmakla birlikte yasal süresi içinde verilmiş gibi kabul edilen haller arasında yer alan Toplu

iş sözleşmesi akdedilen işyerlerinde Yüksek Hakem Kurulu kararı nedeniyle geriye yönelik ödenmesine

karar verilen ücret farkları için seçilecektir.

Bu tahakkuk nedeni beyannamenin yasal olarak verilmesi gereken son süreye kadar verilirse tahakkuk ve

hizmetler otomatik olarak onaylanacak, yasal süresi dışında verilmesi halinde ise girilen belgenin sosyal

güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince onaylanması gerekecektir.

Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il

müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama

yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

H-Toplu iş sözleşmesi akdedilen işyerlerinde iş sözleşmesinin mahkemelerce Toplu iş Sözleşmesi

Kanununa aykırı bulunması ve toplu iş sözleşmesi hükümlerinin uygulanmasına karar verilmesi

nedeniyle geriye yönelik ödenmesi gereken ücret farkları: Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde yasal

süresi dışında verilmiş olmakla birlikte yasal süresi içinde verilmiş gibi kabul edilen haller arasında yer alan

Toplu iş sözleşmesi akdedilen işyerlerinde iş sözleşmesinin mahkemelerce Toplu iş Sözleşmesi Kanununa

aykırı bulunması ve toplu iş sözleşmesi hükümlerinin uygulanmasına karar verilmesi nedeniyle geriye

yönelik ödenmesi gereken ücret farkları için seçilecektir.

Bu tahakkuk nedeni beyannamenin yasal olarak verilmesi gereken son süreye kadar verilirse tahakkuk ve

hizmetler otomatik olarak onaylanacak, yasal süresi dışında verilmesi halinde ise girilen belgenin sosyal

güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince onaylanması gerekecektir.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 16

Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il

müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama

yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

I-Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan ve toplu iş sözleşmesi dışında kalan sigortalı personel ile

özel sektöre ait işyerlerinde sendikalara üye olmamaları sebebiyle toplu iş sözleşmesi kapsamı dışında

kalan sigortalılara geriye dönük ödenmesine karar verilen ücret farkları: Sosyal Sigorta İşlemleri

Yönetmeliğinde yasal süresi dışında verilmiş olmakla birlikte yasal süresi içinde verilmiş gibi kabul edilen

haller arasında yer alan Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan ve toplu iş sözleşmesi dışında kalan sigortalı

personel ile özel sektöre ait işyerlerinde sendikalara üye olmamaları sebebiyle toplu iş sözleşmesi kapsamı

dışında kalan sigortalılara geriye dönük ödenmesine karar verilen ücret farkları için seçilecektir.

Bu tahakkuk nedeni beyannamenin yasal olarak verilmesi gereken son süreye kadar verilirse tahakkuk ve

hizmetler otomatik olarak onaylanacak, yasal süresi dışında verilmesi halinde ise girilen belgenin sosyal

güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince onaylanması gerekecektir.

Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il

müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama

yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

J-Aylık veya ücretleri Maliye Bakanlığının vizesine tabi olması sebebiyle ödenmesine sonradan

karar verilen sigortalı personel için vizenin gecikmesine bağlı olarak aylık veya ücretler: Sosyal Sigorta

İşlemleri Yönetmeliğinde yasal süresi dışında verilmiş olmakla birlikte yasal süresi içinde verilmiş gibi kabul

edilen haller arasında yer alan Aylık veya ücretleri Maliye Bakanlığının vizesine tabi olması sebebiyle

ödenmesine sonradan karar verilen sigortalı personel için vizenin gecikmesine bağlı olarak aylık veya

ücretler için seçilecektir.

Bu tahakkuk nedeni beyannamenin yasal olarak verilmesi gereken son süreye kadar verilirse tahakkuk ve

hizmetler otomatik olarak onaylanacak, yasal süresi dışında verilmesi halinde ise girilen belgenin sosyal

güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince onaylanması gerekecektir.

Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il

müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama

yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

K-Bir aydan fazla istirahat alan sigortalılara Kurumca ödenen geçici iş göremezlik ödeneğinin

yanı sıra işverenlerince toplu iş sözleşmesine dayanılarak istirahatli bulunulan süre için ücret

ödenmesi: Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde yasal süresi dışında verilmiş olmakla birlikte yasal

süresi içinde verilmiş gibi kabul edilen haller arasında yer alan Bir aydan fazla istirahat alan sigortalılara

Kurumca ödenen geçici iş göremezlik ödeneğinin yanı sıra işverenlerince toplu iş sözleşmesine dayanılarak

istirahatli bulunulan süre için ücret ödenmesi için seçilecektir.

Bu tahakkuk nedeni beyannamenin yasal olarak verilmesi gereken son süreye kadar verilirse tahakkuk ve

hizmetler otomatik olarak onaylanacak, yasal süresi dışında verilmesi halinde ise girilen belgenin sosyal

güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince onaylanması gerekecektir.

Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il

müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama

yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

L-4857 sayılı İş Kanununun 21 inci maddesine istinaden iş mahkemelerince veya özel hakem

tarafından verilen kararlar uyarınca işe iade: Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde yasal süresi

dışında verilmiş olmakla birlikte yasal süresi içinde verilmiş gibi kabul edilen haller arasında yer alan 4857

sayılı İş Kanununun 21 inci maddesine istinaden iş mahkemelerince veya özel hakem tarafından verilen

kararlar uyarınca işe iade için seçilecektir.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 17

Bu tahakkuk nedeni beyannamenin yasal olarak verilmesi gereken son süreye kadar verilirse tahakkuk ve

hizmetler otomatik olarak onaylanacak, yasal süresi dışında verilmesi halinde ise girilen belgenin sosyal

güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince onaylanması gerekecektir.

Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il

müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama

yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

M-İdare mahkemesi kararlarına göre göreve iade edilen personele ücret ödenmesi: Sosyal Sigorta

İşlemleri Yönetmeliğinde yasal süresi dışında verilmiş olmakla birlikte yasal süresi içinde verilmiş gibi kabul

edilen haller arasında yer alan İdare mahkemesi kararlarına göre göreve iade edilen personele ücret ödenmesi

için seçilecektir.

Bu tahakkuk nedeni beyannamenin yasal olarak verilmesi gereken son süreye kadar verilirse tahakkuk ve

hizmetler otomatik olarak onaylanacak, yasal süresi dışında verilmesi halinde ise girilen belgenin sosyal

güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince onaylanması gerekecektir.

Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il

müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama

yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

N-Kamu kurumlarında çalışan sigortalılar için mahkeme kararları veya idarece verilen kararlar

gereğince geriye yönelik ücret ve ücret niteliğinde ödeme yapılması: Sosyal Sigorta İşlemleri

Yönetmeliğinde yasal süresi dışında verilmiş olmakla birlikte yasal süresi içinde verilmiş gibi kabul edilen

haller arasında yer alan Kamu kurumlarında çalışan sigortalılar için mahkeme kararları veya idarece verilen

kararlar gereğince geriye yönelik ücret ve ücret niteliğinde ödeme yapılması için seçilecektir.

Bu tahakkuk nedeni beyannamenin yasal olarak verilmesi gereken son süreye kadar verilirse tahakkuk ve

hizmetler otomatik olarak onaylanacak, yasal süresi dışında verilmesi halinde ise girilen belgenin sosyal

güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince onaylanması gerekecektir.

Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il

müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama

yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

O-657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) bendi kapsamında

bulunanlardan Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına girenler gibi

sigortalı olması öngörülenlere enflasyon farkı veya başka ad altında geriye yönelik olarak yapılan

ödeme: Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde yasal süresi dışında verilmiş olmakla birlikte yasal süresi

içinde verilmiş gibi kabul edilen haller arasında yer alan 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü

maddesinin (B) bendi kapsamında bulunanlardan Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi

kapsamına girenler gibi sigortalı olması öngörülenlere enflasyon farkı veya başka ad altında geriye yönelik

olarak yapılan ödeme için seçilecektir.

Bu tahakkuk nedeni beyannamenin yasal olarak verilmesi gereken son süreye kadar verilirse tahakkuk ve

hizmetler otomatik olarak onaylanacak, yasal süresi dışında verilmesi halinde ise girilen belgenin sosyal

güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince onaylanması gerekecektir.

Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il

müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama

yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

P-Toplu iş sözleşmelerine tabi işyeri işverenlerince veya kamu idarelerince ya da yargı

mercilerince verilen kararlara istinaden, hizmet akdinin mevcut olmadığı veya askıda olduğu bir

tarihte ödenen ücret dışındaki ödemeler: Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde yasal süresi dışında

verilmiş olmakla birlikte yasal süresi içinde verilmiş gibi kabul edilen haller arasında yer alan Toplu iş

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 18

sözleşmelerine tabi işyeri işverenlerince veya kamu idarelerince ya da yargı mercilerince verilen kararlara

istinaden, hizmet akdinin mevcut olmadığı veya askıda olduğu bir tarihte ödenen ücret dışındaki ödemeler

için seçilecektir.

Bu tahakkuk nedeni beyannamenin yasal olarak verilmesi gereken son süreye kadar verilirse tahakkuk ve

hizmetler otomatik olarak onaylanacak, yasal süresi dışında verilmesi halinde ise girilen belgenin sosyal

güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince onaylanması gerekecektir.

Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il

müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama

yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

R- Mahkemece verilen kararlar: Hizmetleri ve kazançları Kuruma bildirilmediği veya eksik

bildirildiği ya da sadece hizmetlerinin Kuruma eksik bildirildiği mahkeme kararı ile tespit edilen sigortalılar

için seçilecektir.

Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il

müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama

yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

S- Sosyal Güvenlik Kurumu denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca, fiilen yapılan

denetimler sonucunda veya işyeri kayıtlarından yapılan tespitler: Hizmetleri ve kazançları Kuruma

bildirilmediği veya eksik bildirildiği ya da sadece hizmetlerinin Kuruma eksik bildirildiği Sosyal Güvenlik

Kurumu denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca, fiilen yapılan denetimler sonucunda veya

işyeri kayıtlarından yapılan tespitlerle belirlenen sigortalılar için seçilecektir.

Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il

müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama

yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

T- Kamu idarelerinin denetim elemanlarınca yapılan soruşturma, denetim ve inceleme: Hizmetleri

ve kazançları Kuruma bildirilmediği veya eksik bildirildiği ya da sadece hizmetlerinin Kuruma eksik

bildirildiği Kamu idarelerinin denetim elemanlarınca yapılan soruşturma, denetim ve inceleme sonucunda

tespit edilen sigortalılar için seçilecektir.

Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il

müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama

yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

U- Kamu kurum ve kuruluşları ile bankalar tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgiler:

Hizmetleri ve kazançları Kuruma bildirilmediği veya eksik bildirildiği ya da sadece hizmetlerinin Kuruma

eksik bildirildiği bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve

kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden tespit edilen sigortalılar için seçilecektir.

Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il

müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama

yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

V- Sadece prime esas kazançların eksik bildirilmesi: Mahkeme kararı, Kurumun denetim ve kontrol

ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca

kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar,

döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve

belgelerden sadece prime esas kazançları eksik bildirilen sigortalılar için seçilecektir.

Bu tahakkuk nedeninin seçilebilmesi için öncelikle işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il

müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri adına tanımlama yapılması gerekmekte olup, tanımlama

yapılmamış işyerleri tarafından bu tahakkuk nedeninin seçilmesi mümkün bulunmamaktadır.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 19

3.3. Sigortalı Çalışan Bilgileri Bölümünde Yer Alabilecek İşyerleri

Bir işyerinin Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi 2 (1003B) ile bildiriminin yapılabilmesi için

mükellefin vergi kimlik numarası ile SGK işyeri sicil numarası eşleşmelidir.

Bunun kontrolünü yapmak için https://intvrg.gib.gov.tr/ adresine kullanıcı kodu ile girilip, “Mükellef

İşlemleri/Mükellef Dosyası” altında bulunan “SGK 4/1-a İşyeri Bilgileri” kullanılabilir. Bu sorgulama

yapıldığında web servis aracılığı ile Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan güncel veri ekrana getirilmektedir.

Resim 14:İnternet Vergi Dairesi Giriş Ekranı

Resim 15:Mükellef İşlemleri - Mükellef Dosyası

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 20

Resim 16: SGK 4/1-a İşyeri Sicil Bilgileri

Burada görünen SGK işyeri sicil numaraları için Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi 2

(1003B)’ye işyeri çalışan bilgileri eklenebilir. Yapılan sorgulamada kapanan işyerlerine ilişkin bilgiler

de görüntülenmektedir. Bildirim yapılmayacak işyerlerinin burada görüntülenmesinde herhangi bir

sakınca yoktur. Bunlar için beyannameye bildirim eklenmesi beklenmeyecektir.

Sorgulamada hatalı işyeri bilgileri olması durumunda bağlı olunan Sosyal Güvenlik Merkezine

başvurularak bu bilgiler düzeltilmelidir.

4. Düzenleme Bilgileri

Düzenleme Bilgileri kulakçığı, vergi sorumlusuna ve beyannameyi düzenleyene ait bilgilerin girildiği iki

bölümden oluşur.

Resim 17: Düzenleme Bilgileri

Vergi sorumlusu bilgilerinin bulunduğu bölümde, Vergi Kimlik Numarası (T.C. Kimlik No), Vergi

Kimlik Numarası, Soyadı(Unvanı), Adı (Unvanın Devamı), E-Posta Adresi, İrtibat Telefon No alanları

bulunur. Burada “Vergi Sorumlusu” seçilmesi durumunda, girilen bilgiler ile “Genel Bilgiler”

kulakçığındaki vergi sorumlusunun bilgileri aynı olmalıdır.

Beyannameyi Düzenleyene ilişkin T.C. Kimlik No, Vergi Kimlik Numarası, Soyadı (Unvanı), Adı

(Unvanın Devamı), Ticaret Sicil No, E-Posta Adresi, İrtibat Telefon No alanları bulunur.

5. Ekler

GVK Geçici 72. Madde Kapsamında Yapılan Sporcu Teşvikine İlişkin Bildirim

Sporcu ücretlerinden tevkif yoluyla alınan gelir vergisinin iadesi uygulamasından;

a) Spor Genel Müdürlüğü veya Türkiye Futbol Federasyonuna tescil edilmiş olan ve Türkiye’de faaliyette

bulunan spor kulüpleri,

b) Türkiye Futbol Federasyonu veya bağımsız spor federasyonlarına kayıt ve tescilini yaptıran sportif alanda

faaliyette bulunan sermaye şirketleri faydalanır.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 21

Tevkif yoluyla alınan gelir vergisinin iadesi uygulamasından, sadece sporculara ödenen ücretler

üzerinden tevkif suretiyle kesilen ve beyan edilerek vergi dairesine ödenen tutarlar ile sınırlı olmak üzere

faydalanılır.

Resim 18:GVK Geçici 72. Maddeye İlişkin Ek

Yurt Dışına Hizmet Veren İşletmelerde İndirim Uygulamasına İlişkin Bildirim

Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara

Türkiye'de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi

raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri

analizi ve ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenen mesleki eğitim

alanlarında faaliyette bulunan hizmet işletmeleri ile ilgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak eğitim ve

sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren işletmelerin

münhasıran bu faaliyetler için istihdam ettikleri ve fiilen bu işleri ifa eden hizmet erbabına ödedikleri ücretler

üzerinden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan vergiden, işverenin bu faaliyetlerinden

sağladığı hasılatın %85’inin yurt dışından elde edilmiş olması ve fatura veya benzeri belgenin yurtdışındaki

müşteri adına düzenlenmesi şartıyla, her bir çalışan için faaliyetin yapıldığı yılın Ocak ayına ait asgari

ücretin safi tutarının 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun 103 üncü maddesindeki gelir vergisi tarifesinin birinci

gelir diliminde yer alan oranla çarpılmasıyla bulunan indirim tutarı mahsup edilir.

Bu indirim, yıl içinde vergilendirme dönemleri itibarıyla tahsil edilen vergilerin, bu maddede yer

alan şartların gerçekleşmesi halinde, takvim yılına ilişkin yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin

verildiği tarihten sonraki vergilendirme dönemlerine ilişkin muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden

vergilerden mahsup edilmek suretiyle uygulanır.

Resim 19:Yurt Dışına Verilen Hizmetlere İlişkin Ek

Yeraltı Maden İşletmeleri Bildirimi

128 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde toprak altı işletmesi halinde bulunan madenlerde

cevher istihsali ve bununla ilgili diğer işlerde çalışan işçi, mühendis, jeolog, topoğraf gibi hizmet erbabının

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 22

münhasıran yer altında çalıştıkları zamanlara ait ücretleri ile bu tür hizmet erbabına yıllık dönemler itibarıyla

yapılan ikramiye ve benzeri nitelikteki ödemelerin yer altında çalışılan süreye isabet eden kısımlarının Gelir

Vergisi Kanununun 23/3. maddesi gereğince vergiden istisna edileceği açıklanmıştır. Yer altında çalışan

kişiler yerüstünde de çalışıyorsa, bu çalıştıkları süre gelir vergisine tabidir.

Mükelleflerin yer altında çalışan işçi sayısı ve ruhsat bilgileri bu bölümde yer almalıdır.

Resim 20:Yeraltı Maden İşletmelerine İlişkin Ek

İstihdam Teşvikine İlişkin Bildirim

4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun geçici 18 inci maddesinde öngörülen teşvik ile 01/02/2017

tarihinden itibaren işe alınan ve maddede yazılı şartları taşıyan ilave sigortalılar için asgari ücret üzerinden

hesaplanan gelir vergisinin, asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra kalan kısmının verilecek muhtasar

beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilmesi suretiyle özel sektör işverenlerinin

desteklenmesi amaçlanmaktadır.

Uygulamanın usul ve esasları 297 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yer almaktadır.

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi 2 (1003B)’de yer alan bu ekteki terkin edilecek tutarlar toplamı

vergiye tabi işlemler bölümünde ilgili alana aktarılmaktadır.

Resim 21:İstihdam Teşvikine İlişkin Ek

GVK Geçici 80. Madde Kapsamında Gelir Vergisi Stopaj Teşvikine İlişkin Bildirim

6322 sayılı Kanunun 12 nci maddesi ile Gelir Vergisi Kanununa eklenen Geçici 80 inci maddenin

uygulanmasına ilişkin açıklamalar 283 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin 4 üncü maddesinde yer

almaktadır. Gelir vergisi stopajı teşvikinin amacı Bakanlar Kurulunca istatistiki bölge birimleri

sınıflandırması, kişi başına düşen milli gelir veya sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyleri dikkate alınmak

suretiyle belirlenecek illerde yapılacak yatırımlar için, ilgili bakanlık tarafından düzenlenen yatırım teşvik

belgeleri kapsamında 31/12/2023 tarihine kadar gerçekleşen yatırımlarda teşvik belgelerinde öngörülen ve

fiilen istihdam edilen işçilerin asgari ücretin brüt tutarına tekabül eden ücretleri üzerinden hesaplanan gelir

vergisinin, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan tarihten itibaren 10 yıl süreyle verilecek

muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk edecek vergiden terkin edilmesi imkânı sağlanmaktadır.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 23

Resim 22:GVK Geçici 80. Maddeye İlişkin Ek

4691 Sayılı Kanun Kapsamında Bildirim

4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında, teknoloji geliştirme bölgelerinde

çalışan; AR-GE, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31/12/2023 tarihine kadar her

türlü vergiden müstesnadır. Gelir vergisi stopajı ve sigorta primi işveren hissesine ilişkin teşviklerden

yararlanacak olan destek personeli sayısı, AR-GE ve tasarım personeli sayısının yüzde onunu aşamaz.

(Bakınız: 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği Madde 5.12.2 )

Resim 23:4691 Sayılı Kanun Kapsamında Ek

6550 Sayılı Kanun Kapsamında Bildirim

Kamu personeli hariç olmak üzere, 31/12/2023 tarihine kadar araştırma altyapılarında çalışan Ar-Ge

ve destek personelinin bu görevleriyle ilgili ücretleri, 6550 sayılı Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine

Dair Kanunun Uygulanmasına Dair Yönetmelik’te yer alan açıklamalar çerçevesinde gelir vergisinden, bu

görevleri nedeniyle elde ettikleri ücretlere ilişkin düzenlenen kağıtların da damga vergisinden istisna

tutulması mümkün bulunmaktadır. Söz konusu teşvik uygulamasından yararlanacak olan destek personeli

sayısının Ar-Ge personeli sayısının yüzde onunu aşamayacağı tabiidir.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 24

Resim 24:6550 Sayılı Kanun Kapsamında Ek

Gelir Vergisi Stopaj Teşvikine İlişkin Bildirim (06.06.2008 Öncesi)

01.10.2003 tarihinden itibaren yeni işe başlayan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, bu iş

yerlerinde çalıştırdıkları işçiler ile 01.10.2003 tarihinden önce işe başlamış olan gelir ve kurumlar vergisi

mükelleflerinin bu tarihten önce ilgili idareye vermiş oldukları en son dört aylık sigorta prim bordrolarında

bildirdikleri işçi sayısına ilâve olarak yeni işe aldıkları ve bu iş yerlerinde fiilen çalıştırdıkları işçilerin

ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin organize sanayi veya endüstri bölgelerinde kurulu iş yerleri

için tamamı, diğer yerlerdeki iş yerleri için % 80’i, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden

vergiden terkin edilir.

Terkin edilecek tutar, yeni işe alınan işçi sayısı ile asgari ücret üzerinden ödenmesi gereken verginin

çarpımı sonucu bulunacak tutarın organize sanayi ve endüstri bölgelerindeki iş yerlerinde tamamını, diğer

yerlerdeki iş yerlerinde ise % 80’ini aşamaz. Bu bölümde yer alan terkin tutarı, varsa 2008 sonrası ekte

belirtilen tutarla birlikte, vergiye tabi işlemler bölümünde ilgili alana aktarılmaktadır.

Resim 25:GVK Stopaj Teşviki 06.06.2008 Öncesi

Gelir Vergisi Stopaj Teşvikine İlişkin Bildirim (06.06.2008 Sonrası)

5084 sayılı Teşvik Kanunu kapsamındaki illerde asgari geçim indirimi uygulamasına ilişkin 69 No.lu

Gelir Vergisi Sirküleri uyarınca Mayıs/2008 döneminden itibaren verilecek muhtasar beyannamelerde asgari

ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisinden öncelikle asgari geçim indirimi tutarı mahsup edildikten sonra

kalan tutarın 5084 sayılı Kanun kapsamında terkine konu edilmesi gerekmektedir. Bu bölümde yer alan

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 25

terkin tutarı, varsa 2008 öncesi ekte belirtilen tutarla birlikte, vergiye tabi işlemler bölümünde ilgili alana

aktarılmaktadır.

Resim 26:GVK Teşviki (06.06.2008 Sonrası) Eki

Serbest Bölgelerde Gelir Vergisi İstisnasına İlişkin Bildirim

3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununa göre “Serbest bölgelerde üretim faaliyetinde bulunan

mükelleflerin bu bölgelerde imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları ile serbest bölgelerde,

bakım, onarım, montaj, demontaj, elleçleme, ayrıştırma, ambalajlama, etiketleme, test etme, depolama

hizmeti alanlarında faaliyette bulunan ve hizmetin tamamını Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri,

kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara hizmet veren işletmelerinin, söz konusu hizmetlere konu

malların serbest bölgelerden Türkiye’ye herhangi bir şekilde girişi olmaksızın yabancı bir ülkeye

gönderilmesi şartıyla bu hizmetlerden elde ettikleri kazançları gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır.”

Muhtasar beyannamede bu bölgede üretim faaliyetinde çalışanlara ilişkin yapılan gelir vergisi tevkifatları

bildirilmektedir. Bu bildirime istinaden vergi dairelerince tecil-terkin uygulaması yapılmaktadır.

Resim 27:Serbest Bölgelere İlişkin Ek-I

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 26

Şekil 1: Serbest Bölgelere İlişkin Ek-II

Kültür Yatırımları ve Girişimlerine İlişkin Bildirim

5225 sayılı Kültür Teşvik Kanunu kapsamında kültür yatırım ve girişimleri için uygulanacak gelir

vergisi stopaj indirimi bu bölümde beyan edilmektedir. İlgili kanun uyarınca belge almış kurumlar vergisi

mükellefi yatırımcı veya girişimcilerin, ilgili idareye verecekleri aylık sigorta prim bordrolarında

bildirdikleri, münhasıran belgeli yatırım ve girişimde çalıştıracakları işçilerin ücretleri üzerinden hesaplanan

gelir vergisinin, yatırım aşamasında üç yılı aşmamak kaydıyla %50’si, işletme aşamasında ise yedi yılı

aşmamak kaydıyla %25’i, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin

edilmektedir. (5225 s. Kanun md. 5/b). Bu bölümdeki terkin edilecek tutarlar toplamı “Vergiye Tabi

İşlemler” bölümünde ilgili alana aktarılmaktadır.

Resim 28:Kültür Yatırımları Teşvikine İlişkin Ek

Ar-Ge Kapsamında Gelir Vergisi Stopajı Teşvikine İlişkin Bildirim

5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunda yer

alan gelir vergisi stopajı teşviki uygulamasına ilişkin açıklamalar 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme Ve

Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliğinde (Seri No: 4) yer almaktadır. Bu

bölümdeki terkin edilecek tutarlar toplamı “Vergiye Tabi İşlemler” bölümünde ilgili alana aktarılmaktadır.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 27

Resim 29:AR-GE Kapsamına İlişkin Ek

VIII. DÜZELTME BEYANNAMELERİ

1. Vergi Kesintilerine İlişkin Düzeltmeler

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi 2 (1003B)’nin vergi kesintilerine ilişkin bölümlerinde hesap

hatası, eksik bildirim, T.C. kimlik no hatası vb. hatalar olması durumunda, düzeltme beyannameleri aynı

dönem için daha önce verilen beyannameler dikkate alınmaksızın, beyan edilmek istenen tüm bilgiler olması

gereken son durumu gösterecek şekilde düzenlenmelidir.

Verilen düzeltme beyannamesi vergi kesintileri açısından eski beyannameyi hükümsüz hale getirir

ancak tahakkukların tümü geçerlidir.

Yapılan düzeltme matrah artırıcı yönde ise, sistem tarafından düzeltme beyannamesinde belirtilen

matrah ile önceki beyannamedeki fark kadar tahakkuk düzenlenir. Hem ilk beyannamenin tahakkuku, hem

de ikinci beyannamenin tahakkuku geçerlidir.

Yapılan düzeltme matrah ve/veya vergiyi azaltıcı yönde ise düzeltme beyannamesinin tahakkuku

sistem tarafından sıfır olarak düzenlenir. Yapılan düzeltmenin mükellef tarafından haklı bir nedeni veya bir

hataya dayandığının belgelendirilmesi ya da mükellef tarafından yapılan yazılı açıklamanın vergi dairesi

müdürünce yeterli görülmesi halinde tahakkuk vergi dairesi tarafından düzeltilebilmektedir. Açıklamanın

yeterli görülmediği durumlarda bu düzeltme beyannameleri incelemeye sevk edilmektedir.

Düzeltme işleminin sadece vergi kesintilerine ilişkin olması, prim ve hizmet bilgilerinde düzeltme

yapılmasını gerektiren bir durum olmaması halinde, SGK Bildirimleri kulakçığında “Bu döneme ilişkin

önceki beyannamemde / beyannamelerimde beyan ettiğim sigortalı çalışan bilgilerinin, aşağıdaki tabloda

yapmış olduğum değişiklik ve eklemeler dışında aynı olduğunu beyan ederim.” kutucuğunun işaretlenmesi

yeterlidir. Sigortalı bilgilerinin tekrar beyan edilmesine gerek yoktur.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 28

Resim 30:SGK Bildirimlerinde Düzeltme Olmaması Durumunda İşaretlenecek Kutucuk

2. SGK Bildirimlerine İlişkin Düzeltmeler

SGK bildirimleri bölümünde hata olması durumunda, düzeltme beyannamesi gönderilmek

istenildiğinde “Sigortalı Çalışan Bilgileri” tablosuna sadece iptal edilmek, değiştirilmek veya eklenmek

istenilen bilgiler girilmelidir. Daha önce beyan edilmiş ve düzeltme beyannamesinde de yine aynı şekilde

kalması istenilen bilgilerin “Sigortalı Çalışan Bilgileri” tablosuna tekrar yazılmasına gerek yoktur. Bu

bilgiler için tablo üzerinde yer alan “Bu döneme ilişkin önceki beyannamemde / beyannamelerimde beyan

ettiğim sigortalı çalışan bilgilerinin, aşağıdaki tabloda yapmış olduğum değişiklik ve eklemeler dışında

aynı olduğunu beyan ederim.” kutucuğunun işaretlenmesi yeterlidir.

Düzeltme işleminin sadece prim ve hizmet bilgilerine ilişkin olması, vergi kesintilerine ilişkin

düzeltme yapılmasını gerektiren bir durum olmaması halinde vergi kesintilerinin önceki beyannamede beyan

edildiği şekliyle düzeltme beyannamesinde de yer alması gerekmektedir.

Örnek: Mükellef A, bir döneme ilişkin ilk defa tahakkuk oluşturacağı verileri aşağıdaki şekilde sisteme

girmiştir. Tahakkuklar ilk kez düzenleneceğinden “Belgenin Mahiyeti” alanında satırları “ASIL” seçerek

düzenlemiş, beyannameyi onaylayarak tahakkukunu almıştır.

Resim 31:İlk Beyan

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 29

Daha sonra Mükellef A, ilk beyannamede beyan edilen 528… SSK sicil numaralı “Tolga” adlı

çalışanın belge türünü sehven hatalı oluşturduğunu fark etmiştir. Bu çalışan için kanun türünün aslında

“Sosyal Güvenlik Destek Primi” olarak seçilmesi gerektiği tespit edilmiştir. Bu düzeltme için;

- Öncelikle bu sigortalıya ait “Tüm Sigorta Kolları” tahakkukundaki kaydının iptal edilmesi

gerekmektedir. Daha önce yapılan bildirim satırında yer alan bilgiler aynı şekilde yazılır. Sadece

“Belgenin Mahiyeti” alanı “İPTAL” seçilir, diğer bölümler aynı bırakılır.

- Düzeltilmek istenen bilgiler olması gereken şekliyle ikinci satır olarak eklenir. Bu dönemde

“Sosyal Güvenlik Destek Primi” ile ilgili belge ve kanun türü için daha önce tahakkuk

oluşmamış olması nedeniyle “Belgenin Mahiyeti” alanı “ASIL” olarak seçilir.

Resim 32:Birinci Düzeltme Beyannamesi

Daha sonra Mükellef A, ilk beyannamede beyan edilen 466… SSK sicil numaralı “Ömer” adlı

çalışanın belge türünün de hatalı olduğunu fark etmiştir. Bu çalışan için de kanun türünün aslında “Sosyal

Güvenlik Destek Primi” olarak seçilmesi gerektiği tespit edilmiştir. Bu düzeltme için;

- Öncelikle bu sigortalı için “Tüm Sigorta Kolları” tahakkukundaki kaydının iptal edilmesi

gerekmektedir. Daha önce yapılan bildirim satırında yer alan bilgiler aynı şekilde yazılır. Sadece

“Belgenin Mahiyeti” alanı “İPTAL” seçilir, diğer bölümler aynı bırakılır.

- Düzeltilmek istenen bilgiler olması gereken şekliyle ikinci satır olarak eklenir. Bu dönemde

“Sosyal Güvenlik Destek Primi” ile ilgili belge ve kanun türü için daha önce tahakkuk

oluştuğundan “Belgenin Mahiyeti” alanı “EK” olarak seçilir.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 30

Resim 33:İkinci Düzeltme Beyannamesi

Kanuni süresi içerisinde istenilen sayıda düzeltme beyannamesi verilebilir. Kanuni süresi içindeki

düzeltme beyannameleri için damga vergisi tahakkuk etmez.

Düzeltme beyannamelerinde, prim ve hizmet bilgilerine ilişkin tüm tahakkukların hatasız olması

gerekmektedir. Herhangi bir hata içermesi durumunda düzeltme beyannameleri onaylanamaz. Bu nedenle

hatalı satır bulunması durumunda hatanın giderilmesi veya bu satırların beyannameden çıkarılarak yeniden

sisteme gönderilmesi gerekmektedir.

IX. BEYANNAMENİN E-BEYANNAME SİSTEMİNE GÖNDERİLMESİ:

Herhangi bir platformda hazırlanan beyanname dosyası xml formatında kaydedilir ve sıkıştırılarak

paketlenir. Paket büyüklüğü en fazla 15 MB olmalıdır.

İnternet Vergi Dairesi e-Beyanname bölümüne veya İnternet Vergi Dairesi Beyanname İşlemleri

bölümüne kullanıcı kodu, parola ve şifre ile bağlanılır.

Resim 34:e-Beyannameye Giriş

Paket gönder menüsünden sisteme gönderilecek paket seçilir. “Gönder” butonuna basılarak sisteme

gönderilir.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 31

Resim 35:Paket Gönderme

Sisteme gönderilen beyanname “Kontrol Et” butonu ile kontrol edilir.

Resim 36:Kontrol Et Butonu

Gönderilen paketin vergi bildirimlerine ilişkin kontrolü tamamlandıktan sonra sonuçları görmek için

aşağıdaki linke tıklanır.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 32

Resim 37:Kontrol Sonuçlarının İncelenmesi

Aşağıdaki ekranda yer alan örnekte, vergi bildirimlerine ilişkin tahakkuk satırı “onay bekliyor”

durumdadır. Sigorta kollarına ilişkin ise bir adet tahakkuk oluşması beklenmekte ancak kontrol işleminin

devam etmekte olduğu görülmektedir.

Resim 38:Kontrolü Devam Eden Beyanname

Beyanname onaylanabilir hale geldiğinde vergiye ilişkin PDF dosyası ve SGK bildirimlerine ilişkin

prim ve hizmet belgeleri barkodsuz olarak oluşur. Onay öncesinde SGK tahakkukları sarı işarete tıklanarak

incelenebilir.

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 33

Resim 39: Kontrol Sonrası Onay Bekleyen Beyannameler

SGK bildirimleri nedeniyle birden fazla tahakkuk oluşması durumunda, her bir tahakkuk ve hizmet

dökümü ayrı satırda takip edilecektir.

Resim 40: Çoklu SGK Tahakkuku

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 34

X. TAHAKKUKLARIN ONAYLANMASI

Beyanname sisteme tek onay ile gönderilecektir. Sisteme gönderilip onaylanmasından sonra vergi

tahakkuku için bir adet ve SGK bildirimleri için de en az bir adet olmak üzere tahakkuklar oluşur.

Resim 41:Onay Ekranı

Sisteme gönderilen beyannamelerde vergi kesintilerine ilişkin ve sigortalılara ilişkin prim ve hizmet

bildirimleri bölümü için, sisteme girilen bilgilerde hata olmaması durumunda, mükellefin durumuna uygun

olarak, en az iki tane olmak üzere tüm tahakkuk fişleri elektronik ortamda mükellefe gösterilir.

Hatalı tahakkukların bulunması durumunda mükellef tarafından istenilirse hatalar düzeltilerek

beyanname yeniden sisteme gönderilip tekrar kontrollerden geçirilir. Bu durum tercih edilmezse, hatalılar

göz ardı edilerek hatasız bilgilerin onaylanması istenebilir. Bu durumda hatalı kayıtları düzeltmek için

düzeltme beyannamesi verilmesi gerekmektedir.

Tahakkuklara onay verilmesi durumunda, onay sonucu gelmeden sisteme aynı döneme ilişkin yeni

bir paket gönderilemez.

Resim 42:Onaylı SGK Tahakkuklarının ve Hizmet Dökümlerinin Bağlantısı

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 35

XI. KANUNİ SÜRESİNDEN SONRA VERİLEN BEYANNAMELER

Kanuni süresinden sonra ilk defa veya düzeltme amacıyla verilecek Muhtasar ve Prim Hizmet

Beyannamesi de elektronik ortamda verilecektir. Beyannamenin vergi kesintileri ile ilgili bölümü açısından

kanuni süresinden sonra verilecek beyannameler için tahakkuk fişi ve duruma göre ihbarname oluşturulur.

5510 sayılı Kanuna göre sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerine ilişkin kanuni

süresinden sonra beyanname veriliyorsa, bu beyannameler Sosyal Güvenlik Kurumunca Sosyal Sigorta

İşlemleri Yönetmeliğinin 103 üncü maddesine göre incelenerek uygun görülmesi halinde kabul

edileceğinden, tahakkuk ve hizmet fişi işverenin beyannamesi onaylaması ile birlikte düzenlenmez. Bu

durumda işleme alındığına dair aşağıdaki ekranda görülen mesaj verilecektir.

Resim 43: Yasal Süresinden Sonra Beyanname Kabulü Ekranı

Sosyal Güvenlik Kurumunca gerekli incelemelerin ünite tarafından yapılarak beyannamenin

tahakkuk ve hizmete ilişkin kısmının işleme alınması yönünde onayını müteakip yine aynı ekrandan

tahakkuk ve hizmet dökümü alınabilecektir.

Diğer taraftan, beyannamenin prime esas kazanç ve hizmet bilgilerine ilişkin kısmının Sosyal

Güvenlik Kurumunca denetime gönderilmesi durumunda prim tahakkukları oluşacak ve görüntülenebilecek,

ancak hizmete ilişkin bölüm denetim sonucuna göre görüntülenebilecektir.

İşlemin hangi aşamada olduğu da yanı yerden takip edilecek ve kanuni süresinden sonra verilen

düzeltme beyannameleri damga vergisine tabi tutulacaktır.

XII. İŞLEMLERİN GERÇEKLEŞTİĞİ AY İÇERİSİNDE BEYANNAME VERİLMESİ

Biten özel bina inşaat ve ihale konusu işler ile çalıştırılan tüm sigortalıların işten ayrılış bildirgesi

verilmiş olan işyerleri için, sadece prime esas kazanç ve hizmet bilgilerini ihtiva eden Muhtasar ve Prim

Hizmet Beyannamesi, işlemlerin gerçekleşmiş olduğu ay içerisinde de verilebilir. Şu kadar ki söz konusu

işlemlere ilişkin sigortalıların bir önceki aya ait prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin beyan edilmesini

gerektiren bir durum olması halinde bu beyannamenin de verilmesi gerekmektedir. Bununla birlikte, aynı

döneme ait olup kanuni süresi içerisinde verilmesi gereken Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin, söz

konusu işlemlere münhasır olarak verilen Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinde yer alan bilgileri de

kapsaması gerekmektedir.

İşten ayrılış bildirgesi verilmiş işyerleri için vergilendirme dönemi içerisinde (beyan dönemi

başlamadan) muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilebilir. Ancak bu beyannamede vergi kesintilerine

ilişkin bilgiler yer almamalıdır. Beyannamenin sadece SGK bildirimi bölümü dolu olmalıdır. Bu

_______________________________________________________________________________________

1003B MUPHB 19.01.2020 36

beyannamede yer alan kişiler ve işyerleri için daha önceki dönemlere ilişkin beyan edilmesi gereken bilgi

varsa bu beyanlar yapılmış olmalıdır.

Daha sonra işten ayrılış nedeniyle erken verilen beyanname için normal beyan dönemi başladığında

verilecek beyanname, aynı vergilendirme dönemine ilişkin ikinci beyanname olduğundan, düzeltme

beyannamesi olarak verilmelidir.

Örneğin; İşveren (B), 03/07/2020 tarihinde başlayan ve 08/09/2020 tarihinde tamamlanan özel

nitelikteki bina inşaatı işinde 7 sigortalı çalıştırmıştır. İşveren (B), biten bu inşaat nedeniyle 14/09/2020

tarihinde Kurumdan ilişik kesme belgesi almak istemektedir.

İşveren (B)' nin biten özel nitelikteki inşaat işi nedeniyle ilişik kesme belgesi alabilmesi için çalışan 7

sigortalının Ağustos/2020 dönemine ait prime esas kazanç ve hizmet bilgilerini içeren Muhtasar ve Prim

Hizmet Beyannamesi ile 01/09/2020 – 08/09/2020 tarihlerini kapsayan prime esas kazanç ve hizmet

bilgilerini ihtiva eden Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesini vermesi gerekmektedir.

Ayrıca Ağustos/2020 ve Eylül/2020 dönemleri için 28/09/2020 ve 26/10/2020 tarihlerine kadar (bu

tarihler dahil) verilecek olan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinin SGK bildirimleri bölümü için “Bu

döneme ilişkin önceki beyannamemde / beyannamelerimde beyan ettiğim sigortalı çalışan bilgilerinin,

aşağıdaki tabloda yapmış olduğum değişiklik ve eklemeler dışında aynı olduğunu beyan ederim.”

kutucuğunun işaretlenmesi suretiyle verilmesi gerekmektedir.

XIII. TAHAKKUKLARIN ÖDENMESİ:

Beyanname verildikten sonra oluşan tahakkukların ödemesi, tabi olduğu kanunlara göre

belirlenmektedir. Damga vergisi ve gelir vergisi stopajı yönünden oluşan tahakkuk fişi, vergi kanunlarına

göre belirlenen vadede ve Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen ödeme kanalları aracılığıyla

yapılabilir. Vergi ödemesi yapılabilecek bankaların güncel listesi www.gib.gov.tr adresinde “Yararlı

Bilgiler” bölümünde yer almaktadır.

Prim ve hizmete ilişkin tahakkuklar için ilgili kanunlarda belirtilen vadede ve Sosyal Güvenlik

Kurumunun belirlediği ödeme kanalları aracılığıyla ödeme yapılabilir.